Overslaan en naar de inhoud gaan
Schilderproject 2018

Belastingaftrek vervangen door subsidieregeling

De belastingaftrek voor onderhoud aan monumenten wordt na 2018 afgeschaft. De Tweede Kamer heeft wel de nieuwe subsidieregeling aangepast via een aantal moties. Een meerderheid vroeg om enkele nadelige nieuwe regels te schrappen en dat nu ook gaat gebeuren. Zo maakt het kabinet Rutte III het werk af, dat de vorige minister Jet Bussemaker begon.

De voorstellen komen uit de notitie ‘Erfgoed telt’. Daarin kondigde minister Ingrid van Engelshoven van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap het einde van de belastingaftrek  aan. Zij vindt dat de miljoenen via de Belastingdienst niet altijd goed terecht komen. Eigenaren van monumenten, zoals de huizen in het Witte Dorp, mogen nu 80 procent van de kosten van onderhoud fiscaal aftrekken. Dat geldt ook voor onderhoud of vervanging van de cv-ketel, badkamer of keuken. Maar daar is het geld eigenlijk niet voor bedoeld.

Bovendien wilde Van Engelshoven ook schuiven met geld. Van de 57 miljoen, die vorig jaar aan belastingvermindering naar eigenaren ging, zou maar 40 miljoen naar een subsidieregeling gaan die vanaf 2019 voor de aftrek in de plaats komt. Daar heeft de Tweede Kamer een stokje voor gestoken.

 

Subsidieregeling

Na de behandeling in de Tweede Kamer is ook meer duidelijk geworden hoe de nieuwe subsidieregeling werkt. De bedoeling is dat eigenaren van monumenten achteraf subsidie kunnen aanvragen voor onderhoud, dus begin 2020 over 2019. In principe krijgt iedereen 35 procent subsidie op kosten die gemaakt worden voor de instandhouding van het monument. Maar wat is dat dan precies? Daarvoor wordt de leidraad instandhouding monumenten gehanteerd. Binnenwerk, zoals het verven van stucwerk of het vervangen van cv is niet subsidiabel. Wel is er subsidie voor het buitenschilderwerk of het vervangen van dakpannen.

De subsidie zal achteraf worden verleend, net zoals dat bij de fiscale aftrek het geval is. Maar wat als er in de toekomst meer subsidieaanvragen zijn dan er geld is? Dat speelde bij de fiscus helemaal niet. Mocht het beschikbare bedrag overschreden worden, dan wil de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap het percentage aan uitkering verlagen. Hiermee zou iedere aanvrager uiteindelijk minder subsidie krijgen. De moties vanuit de Tweede Kamer waren ook bedoeld om dat effect te verzachten.

Overigens zou de komende jaren ook beknibbeld worden op de aftrekposten, ook die voor monumentenonderhoud. Die mogen over enkele jaren alleen nog over de laagste belastingschijf van 36,5 procent afgetrokken worden en niet meer van de hogere schijf van 52 procent.

 

Brieven

De Stichting Witte Dorp en het Onderhoudsfonds Witte Dorp hebben de ontwikkelingen met argusogen gevolgd. Het wegvallen van de belastingaftrek vergroot immers de onzekerheid voor huiseigenaren of en zo ja hoeveel ze kunnen terugkrijgen. Dat kan de motivatie om de woning goed te (blijven) onderhouden ondermijnen. Dat is niet goed voor de eigen woning, maar zeker ook niet voor het hele Witte Dorp.

Dus schreven en de voorzitters Harrit Hoppenbrouwers (WiDo) en Lex Bosselaar (Onderhoudsfonds) een brief aan de leden van de Tweede Kamercommissie. Ze schreven, dat de instandhouding van de monumenten een gedeelde verantwoordelijkheid van rijk én eigenaar is. Eigenaren van  rijksmonumenten zijn verplicht hun eigendom goed te onderhouden. Daar hoort een goede regeling van de rijksbijdrage tegenover te staan. Ook ter compensatie van bijvoorbeeld beperkingen, die eigenaren van een rijksmonument opgelegd krijgen.

 

1000 euro

De belastingaftrek werkt goed, stond in hun brief en we weten niet wat er precies voor in de plaats komt. De korting op het budget, onzekerheid over de vraag hoeveel je krijgt en onduidelijkheid wat er wel en niet gesubsidieerd wordt, waren argumenten tegen de nieuwe subsidieregeling. Bovendien konden aanvankelijk alléén eigenaar-bewoner subsidie krijgen. Wie de woning verhuurt viel buiten de boot. En er zou een ondergrens van € 1000 voor een subsidieaanvraag gaan gelden. De moties van de Tweede Kamer hebben door die voorwaarden een streep gezet. Wat overeind blijft is dat de aanvraag slechts tijdens een korte periode in maart en april van het volgende jaar gedaan kan worden.

Behalve stichting WiDo en het Onderhoudsfonds zette ook de Stichting Bewoond Bewaard (een belangenorganisatie van eigenaren van monumenten) zich in voor een goede regeling. Of de inbreng echt geholpen heeft? In ieder geval is via de moties tegemoet gekomen aan enkele praktische bezwaren. Of de nieuwe regeling slechter of beter is dan de fiscale aftrek voor onderhoud aan een rijksmonument, moet nog gaan blijken.