Herinrichting Burghplein - Het projectplan

In december 1997 maakt de commissie 'Herinrichting Burghplein de balans op na vele jaren intensief overleg met de buurt, de gemeente en ontwerpers uit de buurt om tot een verbeterde inrichting te komen van het Burghplein.

Lees hier over de aanpak, ontwikkeling het pakket van eisen en wensen en een toelichting op het voorgestelde plan.

Korte historie:

• maart ‘93 eerste kontakt gemeente
• maart ‘95 nieuwe commissie leden uit de Witte Burgh toegetreden
• maart ‘95 ontwerpers uitgenodigd om ontwerp te maken
• juli ‘95 definitief ontwerp gepresenteerd
• januari ‘97 adviesnota B&W
• april ‘97 goedkeuring budget herinrichting Burghplein
• april ‘97 / juni ‘97 uitwerking plan herinrichtings commissie i.s.m. Dienst stadsontwikkeling

Terugblik

Het Burghplein is al zestig jaar het hart van het Witte Dorp en een geliefde verblijf- en ontmoetingsplaats, niet alleen voor de allerkleinsten maar ook voor de wat grotere kinderen en de volwassenen. Vele jaren heeft het plein er groen en redelijk ongeschonden bijgelegen. Dit was voornamelijk te danken aan het gegeven dat veel van de eerste generatie bewoners de door hen geliefde wijk tot ver in de jaren tachtig heeft bewoond en er derhalve in die periode slechts weinig kinderen in de wijk woonden. 

Ontwikkeling

In het begin van de tachtiger jaren was de tijd aangebroken dat vele oudere bewoners de een na de ander hun huizen verlieten en plaats maakten voor merendeels jonge stellen die hier neerstreken en vaak hun eerste kinderen kregen. De wijk begon als het ware aan haar tweede leven. Dit kwam  ook tot uiting in de voortvarendheid waarmee een aantal enthousiastelingen aan de gang ging om de woningen de inmiddels broodnodige face-lift te bezorgen. In de loop van de tachtiger jaren waren op het plein weer meer kinderstemmen te horen. Na het bouwen van Witte Dorp II op het voormalige DAF I terrein - waar het overgrote deel van de huizen bewoond wordt door jonge gezinnen - raakte het plein bij mooi weer zwaar overbevolkt. Drie fantastische buurtfeesten hebben er zich sinds '86 afgespeeld en ook met koninginnedag is het plein de plek waar de festiviteiten zich afspelen. 

Stand van zaken

Het plein is inmiddels van een groene oase veranderd in niet veel meer dan een zieltogende zandvlakte. Gezien de geboortenstatistieken die inmiddels zijn opgemaakt, mag verwacht worden dat de overbevolking van het plein nog jaren een gegeven zal zijn. Dit vraagt dringend om herinrichting van het plein, een herinrichting die rekening houdt met de vele functies die het plein voor jong en oud heeft. De toekomstige inrichting zal een robuust karakter moeten hebben. Het plein moet voor zowel de allerkleinsten als de grotere kinderen het mogelijk maken om er ongestoord hun spel te kunnen spelen.

Hierbij worden drie functies voor het plein onderscheiden:

1. Het plein als verblijfsruimte

• Speelruimte met speelwerktuigen voor kinderen in de leeftijd  van 1 tot 6
• Speelruimte met voorzieningen voor kinderen van 6 tot 12
• Speel- en verblijfsruimte voor kinderen ouder dan 12
• Verblijfs- en toezichtruimte voor ouders en andere volwassenen

2. Het plein als evenemententerrein

Ten behoeve van buurtfeesten en festiviteiten rond koninginnedag dient het plein voldoende vrije ruimte te bieden voor het opstellen van een feesttent, voor kramen en voor bezigheden daaromheen. (totaal minimaal 50 * 25 m).

3. Het plein als lust voor het oog

Voor de omwonenden en de er zich verpozende volwassenen, dient het plein ook als "groene long" haar karakteristieke waarde te behouden. Het dient het een plaats te blijven voor publieke functies en openbaar kunstbezit. Een monumentale Dudokwijk, een uniek stukje Eindhoven, verdient een “waardig” plein.

Initiatief van de wijk 

Sinds augustus ‘93 vraagt de stichting Het Witte Dorp aandacht voor “Het Plein”.

In maart ‘95 is er een “prijsvraag “ uitgeschreven onder  wijkbewoners. Acht in het vakgebied werkzame ontwerpers diende hun plannen in. Het uiteindelijk plan is in het najaar ‘95 aan de gemeente gepresenteerd. Een en ander heeft uiteindelijk geleid tot de adviesnota die 16 april voorligt.
 

Beknopte toelichting Herinrichtingsplan Burghplein

Voor het herinrichtingsplan Burghplein zijn enkele randvoorwaarden opgesteld, waarvan de belangrijkste zijn:

• handhaving boombeplanting en bescherming drie grote platanen;
• creëren van min of meer gescheiden speelplekken voor diverse leeftijdscategorieën kinderen;
• ontwerp dat grotendeels uitgaat van bestaande lay-out uit kostenoverweging;
• handhaving rolschaatsbaan;
• recht doen aan het monumentale karakter van de wijk;
• duurzaam c.q. onderhoudsvriendelijk materiaalgebruik.

De overwegend groene aanblik van het plein dient te worden behouden. Dit wordt bewerkstelligd door een frequent gebruik van hagen en complementering van de boombeplanting. Aan de noord-westzijde van het plangebied is thans een dichte heesterbeplanting aanwezig. Deze is in het plan gehandhaafd en slechts op één plaats doorsneden voor een voetgangersverbinding vanuit de nieuwe wijk.  

Om de monumentale boombeplanting in deze hoek van het plein tot in lengte der jaren te behouden en groeikansen te bieden, dient de rand van de weg ca. 1 meter naar binnen op te schuiven, om zodoende een boomspiegel van 4 x 4 meter vrij te kunnen houden. In het ontwerp worden boomroosters voorgesteld ter bescherming van de wortelstructuur. De Burghstraat heeft ter plaatse een voldoende breed profiel, zodat dit tot de mogelijkheden behoort. Aan de 'binnenzijde' zou de rolschaatsbaan eveneens dienen te worden verlegd. Het nieuwe tracé zou wederom als asfaltverharding dienen te worden uitgevoerd, op voldoende afstand van de platanen om hernieuwde wortelschade te voorkomen.

In het geschetste voorstel is een vijftal min of meer afgebakende speel- en/of zitplekken onderscheiden: een grasveld met boombeplanting (1), een middenterrein met halfverharding (2), een centrale plek met zitbanken en kunstwerk (3), een grasveld met speeltoestellen en zandbak (4) en tenslotte een miniatuur-Burghplein (5).

1. Het grasveld met bomen is in essentie reeds aanwezig; er wordt voorgesteld de boombeplanting te completeren en een haagbeplanting rondom aan te leggen. Zodoende ontstaat een lommerrijke speelplek, die door de obstakels (bomen) niet tezeer zal worden misbruikt door voetballende jeugd. Aan de noord-westzijde worden enkele zitbanken voorgesteld.
2. Het middenveld vormt het hart van het plein en heeft in die hoedanigheid dan ook een speciale aanpak gekregen. Het veld wordt ca. 40 cm. verdiept aangelegd en is bereikbaar via drie hellingbaantjes en een luie trap. Voorstel is een gemetselde keermuur te maken die ca. 60 cm. boven maaiveld uitsteekt. Aan de noord-westzijde wordt de arena-vorm benadrukt en functioneel benut door een drietal zitranden. Op deze wijze ontstaat naast een speelveld ook de mogelijkheid (bijvoorbeeld bij wedstrijden of opvoeringen) de ruimte anderszins te gebruiken. In de gemetselde rand en de zitrand zou verlichting kunnen worden opgenomen (inbouw spots of markeringslichten). Het materiaal dat is gekozen voor het verdiepte veld is Gravier d'Or, een dolomiet met gravel-eigenschappen. Door halfverharding te gebruiken combineert men eigenschappen van duurzaamheid met die van gebruiksvriendelijkheid; gazon levert met het intensieve gebruik al gauw slijtplekken op, en een verharding geeft blessures. Daarnaast kan door een simpele drainage (i.p.v. riolering bij verharding) voldoende afwatering worden gewaarborgd.
3. Aan de oostzijde van de speelplek is, enigszins verhoogd ten opzichte van het maaiveld, een balkon voorzien, met zitbanken waarvandaan men overzicht heeft op de speelterreinen. De eigenwijze vormgeving en het voorgestelde verhardingsmateriaal (imitatie-kleinplaveisel) maken van deze plek een bijzondere. In het omringende groen zou een perfecte plaats gevonden kunnen worden voor het beeldje 'de balletdanseres'.
4. Het westelijke speelveld wordt door de bomenrij in tweeën gedeeld, waarbij een gedeelte de speeltoestellen zou kunnen herbergen en een ander gedeelte een zandbak. De boom in het midden van dit speelveld zou kunnen worden voorzien van een boombank, welke een dubbel effect bewerkstelligt: bescherming van de boom en prima zicht voor de begeleiders op de spelende kinderen.
5. Aan de uiterste noord-oostrand tenslotte is een miniatuur-Burghplein geprojecteerd. De vorm van het grote Burghplein is middels hagen teruggebracht tot een schaalmodel; hierin zouden houten speelhuisjes kunnen worden opgesteld conform de lay-out van het grote voorbeeld, bij voorkeur geschilderd in de kleuren van het Witte Dorp.